Załącznik do Uchwały Nr XXVIII/179/09
Rady Powiatu w Sejnach
z dnia 27.04.2009 r.

Powiatowy Program Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego na lata 2009-2011

I. Założenia ogólne:
1. Jest to program poprawy bezpieczeństwa na terenie powiatu, adresowany do wszystkich środowisk zainteresowanych ograniczeniem przestępczości i patologii.
2. Jest planem współdziałania organów państwowych, samorządowych, organizacji społecznych i młodzieżowych, społeczności lokalnej i służb powiatowych odpowiedzialnych za bezpieczeństwo publiczne.
3. Jest próbą zintegrowania wysiłku osób, organizacji i stowarzyszeń z organami samorządu terytorialnego, spółdzielczego i komunalnego.
4. Podstawą opracowania programu jest rządowy program ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej” dostosowany do potrzeb i możliwości finansowych Powiatu Sejneńskiego.
5. Program obejmuje realizację zadań wynikających z Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
6. Dla jego realizacji niezbędne jest zapewnienie profesjonalnej infrastruktury informacyjnej oraz tzw. obsługi medialnej.
7. Ocena skuteczności programu przez mieszkańców powiatu będzie zależała od realizacji najprostszych działań, takich jak:
- gotowość niesienia pomocy 
-  szybka reakcja na wezwania, itp.
8. Finansowanie realizacji programu następuje z dostępnych środków budżetowych gmin i powiatu oraz funduszy organizacji pozarządowych i innych funduszy celowych przeznaczonych na profilaktykę.
9. Forma i treść programu ma charakter uniwersalny, aby każdy mógł zaadoptować go do swojej specyfiki (samorządy, poszczególne organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, itp.).

II. Cele programu: 
- głównym celem programu jest poprawa stanu i poczucia bezpieczeństwa mieszkańców, 
- działania na rzecz ograniczenia przestępczości przeciwko życiu i zdrowiu oraz mieniu obywateli, 
- zapobieganie patologiom społecznym w tym: narkomanii, uzależnieniu od alkoholu poprzez tworzenie zintegrowanych działań profilaktycznych, 
- zapobieganie przestępczości i przemocy w rodzinie, 
- podjęcie skutecznych działań restrykcyjno – represyjnych zmierzających do ograniczenia lub eliminacji najbardziej uciążliwych zagrożeń, 
- dążenie do stworzenia systemu planowania, koordynacji działań i monitorowania zagadnień z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego, 
- dążenie do stworzenia przejrzystego dokumentu obrazującego zagrożenia i niezbędne działania dla ich eliminacji lub ograniczenia, 
- zapewnienie szerokiego społecznego zrozumienia, poparcia i udziału w realizacji Programu.

III. Struktura programu:
- struktura segmentowa, składająca się z sześciu segmentów: restrykcyjno – represyjnego, prewencyjno – wychowawczego, komunikacyjnego, porządkowego, zagrożeń o charakterze kryzysowym i promocyjno – informacyjnego.

IV. Typy podejmowanych działań: 
- rozpoznanie i monitorowanie działań, 
- działania doraźne prowadzone przez profesjonalne służby, 
- działania doraźne obywatelskie: wskazywanie i informowanie o zagrożeniach oraz ich usuwanie przez samych mieszkańców, 
- działania długofalowe profesjonalne: programowe przedsięwzięcia wymagające odpowiedniego zawodowego przygotowania (służby, inspekcje i straże, specjaliści), 
- monitorowanie i aktualizacja Programu, 
- inne.

Segmenty programu:
1. SEGMENT RESTRYKCYJNO – REPRESYJNY
1.1. Cele:
a) skuteczne zwalczanie przestępczości – jej osłabienie i rozproszenie (narkotyki, grupy przestępcze),
b) przeciwdziałanie i skuteczne ściganie sprawców ciężkich i brutalnych przestępstw (rozbój, pobicia, wymuszenia),
c) zwalczanie przestępczości pospolitej (m. in. kradzieże, kradzieże z włamaniem, itp.),
d) ograniczenie przestępczości komunikacyjnej (wypadki i kolizje drogowe, itp.),
e) ograniczenie przestępczości nieletnich i wybryków chuligańskich.
1.2. Metoda:
a) ogólna:
- działania Policji oraz instytucji współuczestniczących w procesie karnym przy wsparciu mieszkańców,
- wdrożenie programów kierunkowych:
A) programy skierowane przeciwko przestępczości pospolitej, narkotykowej, kradzieży samochodów, kieszonkowym, wandalom, chuliganom (m.in. „Stop patologiom”, „Bezpieczna droga do szkoły/domu”, „Nie bądźmy obojętni”, „Bezpieczne wakacje/ferie”),
B) programy lokalne.
b) szczegółowa:
- systematyczne monitorowanie zagrożeń we współpracy z lokalnymi społecznościami,
- wzmożona kontrola miejsc o szczególnym zagrożeniu przez właściwe podmioty,
- prowadzenie systematycznego rozpoznania środowiska przestępczego,
- akcje przeciw konkretnym środowiskom przestępczym przeprowadzane według zaistniałej potrzeby,
- ustalanie stref zagrożeń (kryteria: rodzaj zagrożenia, nasilenie zagrożenia, znaczenie danego obszaru),
- sukcesywne wypieranie przestępczości i zjawisk patologicznych,
- inspirowanie mieszkańców do budowy więzi dobrosąsiedzkich oraz reagowania na zjawiska patologiczne,
1.3. Przedsięwzięcia:
a) realizacja programów kierunkowych, ich monitorowanie i aktualizacja,
b) kontrola i obserwacja przez siły porządkowe,
c) dokonanie analizy zagrożeń i określenie „stref zagrożeń”,
d) identyfikacja i rozpraszanie grup agresywnych,
e) wprowadzanie planowanego „przeczesywania” miejsc zagrożonych i inwigilacji środowisk przestępczych,
f) bieżąca informacja o występujących zagrożeniach,
g) inne.
2. SEGMENT PREWENCYJNO – WYCHOWAWCZY
2.1. Cele:
a) zapobieganie powstawaniu zagrożeń,
b) likwidacja skutków zagrożeń.
2.2. Metoda:
a) ogólna:
- przeciwdziałanie patologiom społecznym: narkotyki, alkoholizm, itp.,
- wprowadzenie programów edukacyjnych (ogólnych i specjalistycznych) na temat zagrożeń,
- rozpoznawanie i monitorowanie zagrożeń poprzez formy instytucjonalne i społeczne,
b) szczegółowa:
- obserwacja i analiza zagrożeń przez kadrę pedagogiczną w szkołach,
- poszerzenie oferty aktywnego spędzania czasu wolnego np. poprzez wykorzystanie obiektów szkolnych,
- wytypowanie na podstawie wiedzy i informacji posiadanych przez Policję szkół najbardziej zagrożonych przestępczością i skoncentrowanie w nich działań zapobiegawczych,
- wytypowanie na podstawie posiadanych informacji miejsc grupowania się młodzieży, w których jest ona narażona na kontakt z substancjami uzależniającymi,
- patrolowanie terenów wokół szkół, jeżeli wystąpi zagrożenie przez właściwe podmioty,
- utrzymywanie kontaktów z dyrektorami szkół (bieżąca wymiana informacji),
- prowadzenie systematycznych kontroli punktów sprzedaży alkoholu i wyrobów tytoniowych,
- programy profesjonalnego przeciwdziałania przestępczości dzieci i młodzieży,
- prowadzenie przez dzielnicowych, kuratorów sądowych, pracowników opieki społecznej, stałego nadzoru nad rodzinami patologicznymi i nieletnimi wywodzącymi się ze środowiska przestępczego,
- kontrola miejsc wypoczynku dzieci i młodzieży.
- integracja środowisk w celu poprawy bezpieczeństwa.
2.3. Przedsięwzięcia:
a) dążenie do szkolenia nauczycieli i rodziców w zakresie rozpoznawania czy dziecko bierze narkotyki,
b) dążenie do kształcenia prawidłowych zachowań uczniów w zakresie korzystania z urządzeń użytku publicznego i przestrzegania prawa miejscowego (szkoły podstawowe i gimnazja):
- zasady korzystania z mienia gmin i powiatu,
- zasady utrzymania porządku i czystości na terenie miasta i gminy,
c) popularyzacja programu „Bezpieczna droga do szkoły/domu”,
d) dążenie do stworzenie wielofunkcyjnych miejsc typu parkowego (boisko, miejsca zabaw dla dzieci),
e) inne.
3. SEGMENT PORZĄDKOWY
3.1. Cele:
a) utrzymanie porządku na terenie miasta i gmin powiatu,
b) zapewnienie przestrzegania norm prawnych.
3.2. Metoda:
a) ogólna:
- utrzymanie porządku w miejscach publicznych,
- kontrola prawidłowego prowadzenia działalności publicznej przez różne podmioty,
b) szczegółowa:
- współpraca z firmami ochrony osób i mienia.
3.3. Realizacja programów lokalnych.
3.4. Przedsięwzięcia:
a) kontrola utrzymania czystości i porządku przez właścicieli nieruchomości,
b) eliminowanie dzikich wysypisk, nieprawidłowego gromadzenia i usuwania odpadów,
c) kontrola zezwoleń i warunków sanitarnych w punktach handlowych,
d) kontrola przestrzegania przepisów dotyczących ograniczenia sprzedaży alkoholu i papierosów nieletnim,
e) kontrola bezpieczeństwa w środku i wokół lokali gastronomicznych,
f) usuwanie skutków wandalizmu – wszelkiego rodzaju zniszczenia,
g) inne.
4. SEGMENT KOMUNIKACYJNY
4.1. Cele:
a) poprawa bezpieczeństwa pieszych,
b) poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
4.2. Metoda:
a) ogólna:
- wzmocnienie nadzoru na ulicach i drogach,
- stała analiza zagrożeń,
b) szczegółowa:
- intensyfikacja częstotliwości patroli Policji,
- eliminowanie z ruchu nietrzeźwych użytkowników dróg,
- eliminowanie z ruchu pojazdów, których stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ruchu i środowisku,
- dyscyplinowanie „piratów drogowych”,
- dyscyplinowanie pieszych i innych użytkowników dróg,
- dążenie do zminimalizowania zagrożeń komunikacyjnych (np. progi spowalniające, właściwe oznakowanie dróg, budowa zatok, objazdów, itp.),
- ujawnianie miejsc niebezpiecznych na drogach i podejmowanie niezwłocznych działań zmierzających do ich wyeliminowania,
- działania edukacyjne w szkołach i przedszkolach.

4.3. Przedsięwzięcia:
a) realizacja programów kierunkowych,
b) bieżące monitorowanie sytuacji na drogach i ulicach,
c) współpraca ze środowiskami lokalnymi, taksówkarzami, firmami ubezpieczeniowymi,
d) dążenie do eliminacji miejscowych zagrożeń mieszkańców (np. utworzenie nowych parkingów, doświetlenie miejsc zagrożonych, itp.),
e) inne.
5. SEGMENT ZAGROŻEŃ KRYZYSOWYCH
5.1. Cele:
a) usprawnienie reakcji na zagrożenie klęskami żywiołowymi (pożar, uwalnianie toksycznych środków przemysłowych, katastrofa budowlana),
5.2. Metoda:
a) ogólna:
- prewencja,
- ograniczenie zasięgu zagrożeń,
- likwidacja skutków.
b) szczegółowa:
- prewencyjne działania przeciwpożarowe itp.
- ograniczenie zasięgu klęsk żywiołowych poprzez kierowanie działaniami podmiotów biorących udział w akcji ratowniczej,
- zarządzanie i przeprowadzenie akcji ewakuacji ludności z terenów zagrożonych,
- likwidacja skutków klęsk żywiołowych poprzez organizowanie pomocy.
5.3. Programy kierunkowe:
a) przeciwdziałania skutkom pożarowym i innym zagrożeniom,
b) inne.
5.4. Przedsięwzięcia:
a) współpraca ze służbami administracji samorządowej i rządowej w celu doskonalenia powiatowego programu,
b) oceny prognoz, stopnia ryzyka i diagnozowanie rozwoju sytuacji zagrożeń,
c) koordynowanie/kierowanie działaniami podmiotów biorących udział w akcji ratowniczej,
d) doskonalenie zintegrowanego systemu ratowniczo-gaśniczego na terenie miasta i powiatu poprzez wspólne ćwiczenia, szkolenia i wymianę informacji o zagrożeniach,
e) popularyzacja zagadnień dotyczących ochrony przeciwpożarowej w tym przepisów ppoż. i zasad zapobiegania pożarom,
f) dążenie do stworzenia systemu powiadamiania i ostrzegania ludności o zagrożeniach powodowanych działaniem sił przyrody oraz zapobiegania i zwalczania skutków nadmiernych opadów atmosferycznych, silnych wiatrów i innych zdarzeń,
g) organizacja pomocy dla ludności poszkodowanej,
h) inne.
6. SEGMENT PROMOCYJNO – INFORMACYJNY
6.1. Cele:
a) uzyskanie akceptacji i poparcia społecznego dla prowadzonych działań,
b) dążenie do stworzenia sprawnego systemu przepływu informacji między poszczególnymi organami wykonawczymi Programu i mieszkańcami,
c) dążenie do pozyskiwania współpracowników do realizacji Programu (instytucjonalnych i indywidualnych).
6.2. Metoda:
a) ogólna:
- stworzenie sprawnego systemu przepływu informacji,
- wymiana doświadczeń z innymi powiatami, gminami itp.,
- utrzymywanie kontaktu z instytucjami oraz organizacjami prowadzącymi działania w tematyce bezpieczeństwa.
b) szczegółowa:
- stałe monitorowanie odbioru społecznego Programu w skali gmin, społeczności lokalnych,
- popularyzacja Programu i pozyskiwanie jego sympatyków,
- dążenie do pozyskania środków na realizację Programu.

6.3. Realizacja programów lokalnych.

V. Partnerzy do współpracy przy realizacji programu:
1. Rada Powiatu Sejneńskiego, Rady Gmin wchodzących w skład powiatu sejneńskiego (zwłaszcza ich komisje),
2. Komenda Powiatowa Policji w Sejnach,
3. Starostwo Powiatowe, Urząd Miasta Sejny, Urzędy Gmin i ich jednostki organizacyjne,
4. Dyrekcje szkół,
5. Sąd Rejonowy,
6. Prokuratura Rejonowa,
7. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Sejnach,
8. Miejskie i Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej,
9. Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Sejnach,
10. Towarzystwa ubezpieczeniowe,
11. Zakłady komunalne i spółdzielnie mieszkaniowe,
12. Sołectwa,
13. Redakcje wydawnictw lokalnych oraz radia i telewizji,
14. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej i Jednostki OSP,
15. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego,
16. Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna,
17. Powiatowy Inspektorat Weterynarii,
18. Placówka Straży Granicznej w Sejnach i w Budzisku,
19 Przedstawiciele organizacji społecznych i młodzieżowych, fundacji, klubów i stowarzyszeń mające w swych programach statutowych zadania przeciwdziałania patologiom społecznym, promowanie zdrowego stylu życia, itp.

VI. Efekty:
1. Zwiększenie poczucia bezpieczeństwa,
2. Ograniczenie listy przestępstw na szkodę mieszkańców,
3. Pogłębienie wiedzy z zakresu bezpiecznych zachowań w życiu codziennym mieszkańców,
4. Stopniowe eliminowanie tzw. „znieczulicy społecznej”- obojętności wobec przypadków niewłaściwych zachowań (reakcja na wszelkie przestępstwa, wykroczenia, patologie, itp.),
5. Lepsze poznanie się mieszkańców w środowiskach miejskich i podjęcie współpracy w zakresie rozwiązywania problemów występujących w miejscu zamieszkania,
6. Wykształcenie w społeczności mieszkańców odruchów poszanowania prawa.

VII. Uwagi ogólne:
Program ma charakter ramowy, a zarazem otwarty i dynamiczny, co oznacza, że może być ciągle aktualizowany i dostosowywany do aktualnej sytuacji i warunków. Realizacja Programu pozwoli stworzyć system bezpieczeństwa publicznego. Koordynacja działań podejmowanych przez podmioty realizujące tematy cząstkowe powinna doprowadzić do uzyskania pozytywnych efektów w zakresie bezpieczeństwa mieszkańców powiatu, zmniejszenia przestępczości wśród nieletnich, ograniczenia ilości wypadków drogowych, itp.
Podstawowym warunkiem powodzenia w jego realizacji jest jak najszersze społeczne zaangażowanie, poczynając od służb profesjonalnych poprzez instytucje, organizacje, stowarzyszenia, jak również indywidualnych mieszkańców. Tylko zintegrowane działania wszystkich podmiotów mogą skutecznie przeciwstawić się niekorzystnym zjawiskom kryminogennym, różnego rodzaju patologiom, zagrożeniu bezpieczeństwa obywateli naszego powiatu. Ze względu na duży zakres przedsięwzięć zawartych w Programie oraz ich długotrwałość, Program należy traktować jako zadanie ciągłe, rozłożone na kolejne lata.